การบริหารโดยการเรียนจากชีวิตสัตว์/Management by Animals (MBA) # 14

 

Cow (คาว = วัว)

วัวเป็นสัตว์ที่รู้จักกันดีพอ ๆ กับ หมูและไก่ เราจะพบเห็นวัวได้ทั่วโลก วัวเริ่มต้นดูโลกหลังจากอยู่ในท้อง 9 เดือน แม่วัวจะให้นมลูก 2-3 เดือนก่อนหย่านม โดยทั่วไป ลูกวัวจะเดินได้หลังจากคลอดไม่นาน วัวจะใช้เวลาประมาณ 1-2 ปีกว่าจะมีลูกได้เองและโดยทั่วไปวัวจะมีลูกครั้งละตัว

มนุษย์นำวัวมาเลี้ยงเมื่อ 10,000 ปีก่อนเพื่อเอานม เนื้อ และใช้งาน วัวมีขนาดตั้งแต่ 300 กก. ไปจนถึงขนาดใหญ่พอ ๆ กับรถยนต์ บางตัวมีเขายาว หลังมีลวดลาย สีสันหรือมีลักษณะที่น่าสนใจอื่น ๆ 

ข้อมูลที่น่าสนใจเกี่ยวกับวัว 

-  วัวที่ใหญ่ที่สุดมีขนาดเกือบสองตัน ตัวใหญ่เท่ารถ!

-  วัวเป็นปศุสัตว์ที่มีมากอันดับสองของโลก!

-  วัวผลิตนมได้มากกว่า 26 ลิตรต่อวัน!

-  บางพื้นที่ของอินเดียวัวเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์และห้ามฆ่าวัว 

สติปัญญาและอารมณ์ของวัว 

งานวิจัยล่าสุดพบว่าวัวเป็นสัตว์ที่ฉลาดและซับซ้อน! พวกมันสามารถเรียนรู้ มีความทรงจำ คิดสิ่งต่าง ๆ และยังสามารถสื่อภาษาจากวัวตัวหนึ่งไปยังอีกตัวหนึ่งได้ พวกมันมีบุคลิกเหมือน ๆ กัน เช่น ความกล้า ขี้อาย ขี้เล่นและลักษณะอื่น ๆ 

วัวยังแสดงอารมณ์ เวลาที่กลัวหรือวิตกกังวลเราจะเห็นพื้นที่ตาขาวของวัวเบิกกว้าง เช่น เมื่อแม่ถูกแยกออกจากลูกวัว นอกจากนี้ หูวัวจะห้อยตกเมื่อรู้สึกสบายใจ อารมณ์ของพวกมันอาจได้รับผลกระทบจากอารมณ์ของวัวตัวอื่น ๆ เรียกว่า “การติดต่อทางอารมณ์”  วัวอาจกินอาหารน้อยลงหรือวิตกกังวลเมื่อวัวตัวอื่นในฝูงรู้สึกกลัวหรือเจ็บ 

อาหารของวัว 

วัวเป็นสัตว์กินพืชซึ่งหมายถึงหญ้าและพืชอื่น ๆ วัวสามารถกินหญ้าที่หยาบและแข็งได้หลายชนิด วัวมีวิธีการกินที่เป็นเอกลักษณ์ โดยวัวจะกัดพืชหรือหญ้าและกลืนโดยไม่ได้เคี้ยว หญ้าที่ไม่เคี้ยวนี้จะเข้าสู่กระเพาะอาหารตัวแรกก่อน และเมื่อวัวพบที่เงียบ ๆ มันจะเริ่มสำรอกหญ้าเข้ามาในปาก แล้วจะเคี้ยวเอื้องเป็นชิ้นเล็ก ๆ เพื่อย่อยอาหารต่อไป 

ไขมันวัว (Tallow) 

สิ่งที่น่าที่อัศจรรย์เกี่ยวกับวัวคือ ทั้ง ๆ กินหญ้าเป็นอาหารแต่วัวผลิตไขมันเยอะมาก (ไม่รวมไขมันที่อยู่ในนมที่เอามาทำเนย) ซึ่งโดยธรรมชาติแล้ว หญ้าแทบจะไม่มีไขมันใด ๆ ในตัวเลย แต่ระบบการย่อยของวัวได้เปลี่ยนสารอาหารในหญ้าให้เป็นโปรตีนและไขมันได้อย่างน่าทึ่ง 

ไขมันวัวมีกลิ่นแรงต้องนำไปกำจัดกลิ่นบางส่วน เมื่อนำไปแยกส่วนไขมัน และส่วนน้ำมันจะได้ส่วนน้ำมันที่มีกลิ่นคล้ายเนยเหลวใช้ในการทำมาร์การีนหรือใช้แทนไขมันนมในผลิตภัณฑ์ขนมหวาน ส่วนไขมันจะนำไปใช้ในผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ได้แก่ 

- สบู่สำหรับโกนหนวดที่เศรษฐีผู้ดีนิยม (เช่น ยี่ห้อ CZECH & SPEAKE มีราคาแพงชุดละกว่า 16,000 บาท) 

- ไขมันวัวใช้ทำชอร์ตเทนนิ่ง (เนยขาว) สำหรับทำขนม นอกจากนี้ยังเป็นหนึ่งในส่วนผสมหลักของ “Pemmican” ซึ่งเป็นอาหารของอินเดียนแดง ไขมันวัวมีจุดเกิดควันที่ 250^° C จึงเหมาะสำหรับใช้ในการทอดและอุตสาหกรรมอาหารใช้ไขมันวัวมาก่อนที่จะมีการใช้น้ำมันพืชแทน ยกตัวอย่าง ในปี 1990 แมคโดนัลด์ทอดเฟรนช์ฟรายส์โดยใช้ส่วนผสมของไขวัว 93% และน้ำมันเมล็ดฝ้าย 7% ก่อนที่จะเปลี่ยนมาใช้น้ำมันพืชบริสุทธิ์  ในปี 1985 "นิวยอร์ค ไทมส์" รายงานว่า มีการใช้ไขวัวในการทอดอาหารที่ร้าน เบอร์เกอร์ คิง/เวนดี้ ฮาร์ดี อาร์บี้/ แดรี่ควีน/ บ๊อบส์ บิ๊ก บอย อย่างไรก็ตาม ไขมันวัวกำลังกลับมาเป็นที่ยิมอีกครั้งในแวดวงโภชนาการ 

​- กากไขมัน (Greaves) ใช้เป็นส่วนผสมของอาหารสัตว์  เช่น อาหารสุนัขและหมูทั้งในรูปอาหารเปียกและอาหารเม็ด หรือเป็นเหยื่อตกปลา 

- การพิมพ์ ไขมันวัวยังใช้ในงานพิมพ์โดยผสมกับน้ำมันดินและนำไปใช้กับแม่พิมพ์โลหะเพื่อให้ทนต่อการกัดของกรด ไขมันวัวยังใช้เป็นสารเติมแต่งที่ใช้กับธนบัตรโพลีเมอร์ที่ใช้ในเดือนพฤศจิกายน 2016 แต่ธนบัตรที่ออกใน 24 ประเทศ เช่น แคนาดา ออสเตรเลีย และสหราชอาณาจักรได้รับการคัดค้านจากกลุ่ม “วีแกน” ที่ไม่กินเนื้อสัตว์และสมาชิกของชุมชนทางศาสนาบางกลุ่ม 

- ไขมันวัวได้รับการใช้ในอุตสาหกรรมน้ำมันหล่อลื่นสำหรับงานวิศวกรรมเบาบางประเภท เช่น การตัดด้ายบนท่อร้อยสายไฟฟ้า ใช้หล่อลื่นปืนไรเฟิล เป็นสารหล่อลื่นและสารยับยั้งการเกิดสนิมบนเครื่องมือ เช่น ใบเลื่อย  นอกจากนี้ ไขวัวยังช่วยให้การขันสกรูเข้ากับไม้เนื้อแข็งง่ายขึ้น ไขวัวเป็นน้ำมันหล่อลื่นแบบดั้งเดิมที่หาได้ง่ายสำหรับการใช้งานราคาถูก 

- มีการใช้ไขมันวัวสำหรับการแพทย์ เช่น เป็นยาดม เป็นยาหม่อง หรือครีมบรรเทาการปวดบวม 

- ด้านอุตสาหกรรม มีการใช้ไขมันวัวเป็นส่วนผสมของตัวช่วยประสาน (Flux) สำหรับการบัดกรี 

ประชากรวัว 

ทั่วโลกมีวัวมากกว่า 1.4 พันล้านตัว หรือวัว 1 ตัวต่อมนุษย์ทุก ๆ 7 คนบนโลก สิ่งนี้ทำให้วัวเป็นสัตว์ที่เลี้ยงในฟาร์มที่มากเป็นอันดับสองของโลก  แม้ว่าวัวโดยทั่วไปจะไม่มีความเสี่ยง แต่บางสายพันธุ์ก็มีน้อยกว่าพันธุ์อื่น ๆ อย่างมีนัยสำคัญ กลุ่มอนุรักษ์ต่าง ๆ จึงทำงานเพื่ออนุรักษ์วัวสายพันธุ์หายาก เช่น วัวพันธุ์เด็กซ์เตอร์ 

สำนวนไทยเกี่ยวกับวัว        

ความวัวไม่ทันหาย  ความควายเข้ามาแทรก – ความเดือดร้อนที่เกิดซ้ำซ้อน เรื่องนี้ยังไม่จบ ก็เกิดเรื่องใหม่

ตีวัวกระทบคราด -  ทำอะไรที่กระทบถึงคนที่เกี่ยวข้อง

โตเป็นวัวเป็นควาย -  โตแล้วแต่ยังไม่มีความคิด

รักวัวให้ผูก  รักลูกให้ตี -  รักลูกต้องหมั่นสั่งสอนอบรม

วัวแก่เคี้ยวหญ้าอ่อน - ชายแก่ได้สาวรุ่นเป็นเมีย

วัวลืมตีน - ได้ดีแล้วลืมตัว

วัวหายล้อมคอก - ป้องกันเมื่อเกิดความเสียหาย 

บทเรียนที่ได้จากวัว 

1. ความน่าเชื่อถือ/วางใจได้ 

วัวเป็นสัตว์ที่มีนิสัยตรงเวลา เมื่อถึงเวลารีดนม วัวจะอยู่พร้อมทันที  เพราะฉะนั้น เราควรฝึกนิสัยตรงเวลาอยู่เสมอ ไม่มีใครตำหนิถ้าคุณไปถึงก่อนเวลา แต่ถ้าคุณผิดนัด นั่นหมายถึงการเป็นคนที่เชื่อถือไม่ได้ 

2. ความอดทน 

เราให้วัวทำงานหนักแค่ไหนก็ตาม มันก็ไม่เคยบ่น เราควรหัดความมีน้ำอดน้ำทนเมื่อได้รับมอบหมายงานที่บางครั้งอาจดูเหมือนว่ายาก และทำด้วยความตั้งใจจนงานแล้วเสร็จ 

3. ความอ่อนโยน 

แม้ว่าวัวจะมีน้ำหนักตัวมากกว่า 1 ตัน แต่วัวได้ชื่อว่าเป็นสัตว์ที่อ่อนโยนและยากที่จะฉุนเฉียว (ยกเว้นกระทิงหรือวัวตัวผู้) ในสังคม คนที่มีความอ่อนโยนจะได้รับความชื่นชอบจากผู้คนรอบข้างเสมอ 

ประการสุดท้าย! บางคนอาจเป็น “สายเนื้อ” ชอบบริโภคเนื้อเสมอ ไม่ว่าจะกรณีไหน อย่าทรมานวัวหรืออย่าปฏิบัติกับวัวแบบไม่มีความเมตตาหรือไร้มนุษยธรรม เพราะวัวก็มีหัวใจ!