การบริหารโดยการเรียนจากชีวิตสัตว์/Management by Animals (MBA) # 8

  

Camel (แค้-เมิล = อูฐ)

 

อูฐเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เป็นสัตว์ที่มีความอดทนสูง สามารถอาศัยอยู่ได้โดยไม่ต้องกินอาหารหรือน้ำเลย 2 สัปดาห์ เพราะมีไขมันสะสมไว้ในหนอกและร่างกายเก็บรักษาน้ำได้เป็นอย่างดี จึงสามารถอยู่ในที่ทุรกันดารเช่นทะเลทรายได้  อูฐกินอาหารประเภทใบไม้ในทะเลทราย ตัวโตเต็มที่มีความสูงถึงบ่าประมาณ 1.85 เมตร และหนอกสูงอีก 75 เซนติเมตร อูฐวิ่งได้เร็ว 20 กิโลเมตรต่อชั่วโมงและเดินด้วยความเร็วคงที่ประมาณ 10 กิโลเมตรต่อชั่วโมง แบกน้ำหนักได้ 150-200 กิโลกรัม อุณหภูมิร่างกายเปลี่ยนแปลงได้จาก 35 องศาเซลเซียสในตอนกลางคืนมาเป็น 41 องศาเซลเซียสในตอนกลางวัน ปัจจุบันสัตว์ในตระกูลอูฐได้ถูกนำมาเลี้ยงเป็นสัตว์เศรษฐกิจในบางประเทศ ใช้ประโยชน์ในด้านต่าง ๆ ได้แก่ เป็นอาหาร ตัดขน รีดนม และใช้เนื้อเพื่อบริโภค 

อูฐมีสัญชาตญาณเรื่องทิศดีพอสมควรจึงรู้เส้นทางกลับบ้านได้เอง แต่ต้องไม่ใช่ระยะทางที่ไกลเกินไป 

อูฐมีอยู่ 6 ชนิดด้วยกันคือ อูฐหนอกเดียว (Arabian camel) เป็นอูฐที่มีถิ่นที่อยู่ในออสเตรเลียและตะวันออกกลาง อูฐสองหนอก (Bactrian camel) มีถิ่นที่อยู่ในแถบเอเชียกลาง อีก 4 ชนิด คือยามา (llama) อัลปากา (alpaca) บิกุญญา (vicuña) และกัวนาโก (guanaco) มีถิ่นที่อยู่ในอเมริกาใต้ 

ทำไมอูฐจึงเหมาะกับทะเลทราย?

1. หนอกของอูฐเป็นที่เก็บไขมัน ซึ่งจะดึงออกมาใช้เมื่อไม่มีอาหารกิน และความร้อนที่สะสมในตัวอูฐก็จะระบายออกมาทางหนอกนี้ด้วย

2. อูฐสามารถอุดจมูกได้ทันทีที่ต้องการ ทำให้พายุทรายรบกวนได้ยาก

3. อูฐมีขนตายาวมากเพื่อป้องกันไม่ให้เม็ดทรายเข้าตา

4. อูฐมีฝ่าเท้าที่กว้างกว่าสัตว์อื่น ๆ ช่วยไม่ให้จมลงในทรายอ่อน ๆ ได้

5. อูฐเป็นสัตว์ที่ขยับขาทางด้านเดียวพร้อม ๆ กัน

6. ท้องของอูฐเป็นที่เก็บน้ำชั้นดี แล้วจะปล่อยออกมาทางระบบย่อยทีละน้อยทำให้ย่อยแม้แต่หญ้าแห้งได้

7. นมของอูฐเป็นแหล่งพลังงานที่สำคัญมากเหมาะกับการเดินทางไกลในทะเลทราย

8. อูฐสามารถเดินฝ่าทะเลทรายได้วันละ 40 กม. ทั้ง ๆ ที่บรรทุกสัมภาระกว่า 100 กก.

9. ขนของอูฐใช้ทำเสื้อผ้าได้ดีมากและสามารถทอเป็นพรมได้ด้วย

10. มูลของอูฐใช้ทำเป็นเชื้อเพลิงจุดผิงไฟในคืนที่หนาวจัดในทะเลทราย 

ความสามารถในการปรับตัวของอูฐ

1. โดยทั่ว ๆ ไป อุณหภูมิร่างกายคนเราจะไม่สูงเกินกว่า 37 องศาเซลเซียสมากนัก เมื่ออุณหภูมิสูงกว่าเกณฑ์ร่างกายจะขับเหงื่อออกมาเพื่อให้อุณหภูมิของร่างกายลดลง แต่อูฐรับความร้อนได้ถึง 41 องศาเซลเซียส ซึ่งเป็นอุณหภูมิทั่วไปในท้องทะเลทรายที่ร้อนระอุและเหงื่อของอูฐจะหลั่งออกมา อูฐจึงรักษาน้ำเอาไว้ในร่างกายได้มาก เนื่องจากในท้องทะเลทรายอุณหภูมิจะไม่สูงเกิน 41 องศาเซลเซียสตลอดเวลา

2. ขนอูฐสามารถกันความร้อนภายนอกได้แต่ขนอูฐจะไม่หนาหรือยาวเกินความจำเป็น เพื่อให้เหงื่อระบายออกจากร่างกายได้

3. ระบบสรีระของอูฐสามารถทนทานต่อการสูญเสียน้ำในร่างกายได้ดี สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมตัวอื่นจะตายทันทีเมื่อร่างกายสูญเสียน้ำเพียงร้อยละ 20 แต่อูฐสามารถทนอยู่ได้แม้ร่างกายจะสูญเสียน้ำถึงร้อยละ 40

4. อูฐดื่มน้ำได้ครั้งละมาก ๆ อูฐบางตัวดื่มน้ำในปริมาณเกือบ 1 ใน 3 ของน้ำหนักตัวภายใน 10 นาที อูฐจึงสามารถเดินทางไกลในทะเลทรายได้โดยไม่ต้องดื่มน้ำบ่อย ๆ 

การใช้ประโยชน์อื่น ๆ จากอูฐ

นอกจากจะใช้เป็นพาหนะ และใช้ขน เนื้อ หรือนมในการบริโภคแล้ว ที่ตุรกียังมีการละเล่นสู้อูฐ โดยเป็นประเพณีที่ทำกันมานานกว่า 2,400 ปีแล้ว จัดขึ้นปีละครั้งในช่วงฤดูหนาว ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่อูฐตัวผู้จะต่อสู้กันเพื่อแย่งชิงตัวเมีย การสู้อูฐไม่โหดร้ายเหมือนการสู้วัวกระทิง อูฐจะไม่ได้รับบาดเจ็บมากนัก อูฐตัวใดที่สามารถกดคู่แข่งให้ลงกับพื้นได้จะเป็นผู้ชนะ อูฐตัวใดที่เป็นแชมป์หรือชนะอยู่เป็นประจำจะมีค่าตัวนับล้าน นอกจากนี้ยังมีการแข่งวิ่งอูฐ เหมือนกับการแข่งม้า แต่จ็อกกี้จะไม่ขึ้นขี่หลังอูฐ แต่จะควบคุมอูฐด้วยการใช้รีโมตคอนโทรลเป็นแส้ตวัดไปในอากาศไม่ให้โดนตัวอูฐ ส่วนจ็อกกี้จะอยู่ในรถยนต์ที่วิ่งไปข้าง ๆ ขนานกับอูฐของตัวเอง 

บทเรียนที่ได้จากอูฐ

ผู้นำต้องมีไหวพริบ

ในชั้นเรียนคุณคงได้เรียนรู้ว่าอูฐสามารถไปได้หลายวันโดยไม่ต้องให้อาหารและน้ำ เราต้องเรียนรู้ที่จะใช้ทรัพยากรที่มีให้ดี ใช้อย่างชาญฉลาดและทำให้ผู้อื่นพร้อมใช้งานเมื่อจำเป็น เราต้องมีพลังงานสำรอง มีความมุ่งหวังที่ชัด และมีวินัยพร้อมกับทรัพยากรที่จับต้องได้สำหรับตัวเองและสำหรับคนอื่น 

ต้องอดทน

อูฐอาศัยอยู่ในทะเลทราย มีความอดทนต่อสภาพอากาศร้อนและอุณหภูมิที่ต่างกันระหว่างกลางวันละกลางคืน เราเองก็ควรฝึกความอดทนและความสามารถในการรับมือกับความกดดันเมื่อถึงเวลาที่ยากลำบากและเมื่อมีข้อท้าทาย 

ต้องมองการณ์ไกล

ความสูงของอูฐช่วยในการมองเห็นที่ไกลขึ้น เราต้องสร้างโอกาสที่จะได้รับมุมมองที่กว้างไกลและที่แตกต่างออกไปเพื่อดูแลทีมและองค์กรได้ดีที่สุด ด้วยมุมมองภาพรวมที่ดี เราจะสามารถตัดสินใจในทางที่เป็นประโยชน์ต่อธุรกิจได้ง่ายขึ้น 

ต้องอยู่พร้อมในการรับใช้ผู้อื่น

อูฐเป็นสัตว์เลี้ยงและได้รับการเลือกให้บริการมนุษย์ด้วยวิธีที่เฉพาะเจาะจงและเป็นประโยชน์ อูฐรับใช้มนุษย์ในแบบของมัน โดยจะคุกเข่าด้านหน้าก่อนและค่อยคุกเข่าด้านหลังเพื่อให้คนขี่ จริง ๆ แล้ว อูฐไม่ต้องการให้มีคนขี่ แต่อูฐเต็มใจรับใช้ผู้คนไม่ว่ามันจะลำบากหรืออึดอัดเล็กน้อยก็ตาม  วันนี้คุณรับใช้ผู้อื่น (ทำเพื่อคนอื่น) ในทางใดบ้าง?